του Κώστα Μάλαμα, Co-Founder & Managing Partner, Veltio

Για όλους εμάς που δραστηριοποιούμαστε στον τομέα της πληροφορικής στην Ελλάδα, μία από τις σημαντικότερες ανησυχίες μας τα τελευταία χρόνια είναι η φυγή αποφοίτων αλλά και έμπειρων επαγγελματιών στο εξωτερικό, το περιβόητο brain drain.

Ενώ πολλές ελληνικές εξωστρεφείς εταιρίες αναπτύσσονται δυναμικά, η αγορά εργασίας στον τομέα μας εμφανίζει αρνητική ανεργία, με πολλές θέσεις να μένουν κενές και εταιρίες να αναβάλλουν επενδύσεις ή να προσπαθούν να μεταφέρουν δραστηριότητες στο εξωτερικό.

Brain Drain vs Brain Gain

Διαβάζω ότι το brain drain δεν είναι πραγματικό πρόβλημα, ότι χαμηλώνει την ελληνική ανεργία και απαλύνει τα προβλήματα της οικονομίας και είναι ταυτόχρονα ένα είδος μετεκπαίδευσης Ελλήνων σε τρόπο δουλειάς και τεχνογνωσίας σε πιο προηγμένες αγορές και ότι κάποια στιγμή όλοι αυτοί οι νέο-μετανάστες θα επιστρέψουν πίσω δίνοντας ώθηση και βοηθώντας την ελληνική βιομηχανία και κοινωνία.

Η θέση αυτή αγνοεί την πραγματικότητα και στερείται επιχειρηματικής λογικής. Η «κρίση» της ελληνικής οικονομίας φτάνει στο δέκατό της χρόνο. Πολλοί από τους επαγγελματίες που μετανάστευσαν έχουν πια οικογένειες και ρίζες στους νέους τόπους διαμονής τους. Έχουν δημιουργήσει καινούριες κοινότητες μεταναστών που αποτελούν πόλους έλξης νέων αποφοίτων, ακόμα και αποφοίτων που δεν έχουν βρει ήδη δουλειά στους προορισμούς αυτούς.

Είναι η νέα μορφή της παλιάς ιστορίας του ’50, «Θα πάω στον ξάδερφο μου στο Σικάγο/Μελβούρνη/Μόναχο και θα βρω κάτι». Το brain drain δεν μειώνεται, όσο κι αν εμείς στην Ελλάδα έχουμε συνηθίσει στην καινούρια πραγματικότητα, αντίθετα αυξάνεται γιατί κανονικοποιείται.

Δεύτερο, η ιδέα ότι κάποια μέρα μαγικά το brain drain θα αντιστραφεί σε brain gain δεν συνάδει με την απλή επαγγελματική και επιχειρηματική λογική. Τι θα έλξει τον μετανάστη-επαγγελματία στην Ελλάδα μετά από κάποια χρόνια δουλειάς στο εξωτερικό; Μέχρι τώρα η βασική ελκτική δύναμη είναι οι οικογενειακοί και κοινωνικοί δεσμοί. Αυτοί φθίνουν και σύντομα δε θα αρκούν.

Πρέπει να προσπαθήσουμε να εξουδετερώσουμε τους λόγους που οδήγησαν αυτό τον κόσμο στο εξωτερικό: να προβάλλουμε μια καλή επαγγελματική σταδιοδρομία και ένα περιβάλλον δημιουργικό, αισιόδοξο και κυρίως με μέλλον για αυτούς και για τα παιδιά τους.

Αυτό το περιβάλλον δεν μπορεί να αποτελείται (μόνο) από start ups, ή εκκολαπτήρια εταιριών και spin off από τα πανεπιστήμια. Πέρα από τα απλά μαθηματικά ότι κάθε τέτοια προσπάθεια –όσο αξιόλογη και καλοδεχούμενη και να είναι– θα απασχολήσει ελάχιστα επιπλέον άτομα πέρα από τους ιδρυτές της, υπάρχουν και δύο ακόμα πρακτικά θέματα.

Πρώτον, τα start ups είναι πρωτοβουλίες υψηλού ρίσκου που δύσκολα θα εξισορροπήσουν τους λόγους που κρατάνε κάποιον Έλληνα επαγγελματία στο εξωτερικό.

Δεύτερο και σημαντικότερο, εάν και εφ’ όσον μια από αυτές τις πρωτοβουλίες πετύχει (μία στις 10 περίπου, σύμφωνα με τις διεθνείς στατιστικές) πολύ απλά θα χρειαστεί και αυτή με τη σειρά της έμπειρα στελέχη για να αναπτυχθεί. Οπότε επιστρέφουμε στο αρχικό ζητούμενο: προβολή των εξωστρεφών, αναπτυσσόμενων εταιριών και προσέλκυση νέων ανθρώπων.

TechSaloniki… Behind the Scenes

Πριν από δύο και κάτι χρόνια, μια παρέα εταιριών της πληροφορικής στη Θεσσαλονίκη, βάλαμε μπροστά μια πρωτοβουλία για να λύσουμε και το πρακτικό βραχυπρόθεσμο πρόβλημά μας, αυτό δηλαδή των κενών θέσεων εργασίας, αλλά και, όσο μπορούμε, να βάλουμε και το λιθαράκι μας για να τραβήξουμε πίσω Έλληνες επαγγελματίες του εξωτερικού. Μαζευτήκαμε λοιπόν και οργανώσαμε τον Οκτώβριο του 2016 την εκδήλωση TechSaloniki.

Ένα διαφορετικό Career Fair

Το TechSaloniki είναι ένα διαφορετικό διήμερο career fair: αντί να έχουμε ο καθένας το τραπέζι του και να συναγωνιζόμαστε για τους υποψηφίους, κάνουμε το ακριβώς αντίθετο. Προσπαθούμε να μαζέψουμε όσους περισσότερους ενδιαφερόμενους μπορούμε και τους αξιολογούμε όλοι μαζί.

Έτσι πετυχαίνουμε οικονομίες κλίμακας που μας επιτρέπουν να ανακαλύψουμε ταλέντο στην Πληροφορική ακόμα και σε απόφοιτους άλλων ειδικοτήτων ή σε επαγγελματίες που έχουν κάνει καριέρα σε άλλους χώρους ή ήταν υποαπασχολούμενοι. Και φυσικά δεχόμαστε ότι μετά κι εμείς με τη σειρά μας, θα ανταγωνιστούμε για να προσλάβουμε τους καλύτερους.

Πέρα από απλό recruiting όμως, το TechSaloniki, που επιστρέφει για 5η φορά φέτος τον Οκτώβριο έχει γίνει για εμάς τους επιχειρηματίες της πόλης και τους ανθρώπους μας, μια αφορμή να γνωριστούμε, να δουλέψουμε μαζί και να δείξουμε το καλύτερό μας πρόσωπο τόσο στην πόλη μας όσο και στους ανθρώπους που σκέφτονται να έρθουν να δουλέψουν μαζί μας.

Η Θεσσαλονίκη, πέρα από μια δυναμική, φιλόξενη πόλη, έχει να δείξει και μεγάλη ανάπτυξη στον τεχνολογικό κλάδο με πάνω από 1000 νέες θέσεις εργασίας τα τελευταία δύο χρόνια –100 από τις οποίες δημιουργήσαμε εμείς στη Veltio.

Dream big

Στις τέσσερις προηγούμενες εκδηλώσεις το TechSaloniki μάζεψε κατά μέσο όρο πάνω από 1000 υποψηφίους και 30 εταιρίες σε κάθε εκδήλωση. Προσδοκούμε σε ακόμα μεγαλύτερη συμμετοχή φέτος, τόσο από εταιρίες του κλάδου όσο και από απόφοιτους και επαγγελματίες.

Η ευελιξία που χαρακτηρίζει τον κλάδο μας δεν παύει να ισχύει και εδώ. Για τον λόγο αυτό, συνεχίζουμε να υποδεχόμαστε εταιρίες Τεχνολογίας που συμμερίζονται το όραμά μας και θέλουν να στηρίξουν την δράση του TechSaloniki.

Στο μεγάλο όνειρο επαναπατρισμού, ανάπτυξης και καινοτομίας, κρατούμε και κάποια έμφυτα Ελληνικά χαρακτηριστικά: όλοι οι καλοί χωράνε.